Wind op Zee Lessen voor Land
Op 31 augustus 2022 is het boek Wind op Zee Lessen voor Land aangeboden aan minister Mark Harbers (IenW). De idee voor het boek is ontstaan op 6 oktober 2021. Die dag mocht ik een hybride sessie leiden over effecten van de toekomstige inrichting van de Noordzee. Fysiek aan tafel zaten vertegenwoordigers van betrokken departementen en via het scherm deden tal van partijen mee. Van de chat werd druk gebruik gemaakt. Er werd stevig gediscussieerd maar het was opbouwend en het droeg bij aan oplossingen. Waar kwam ik dit op land nog tegen? Waarom lopen transities op land zo stroef, terwijl we internationaal erkend excelleren op zee en ook op land spraakmakende gebiedsprocessen hebben geleid tot een Roombeek in Enschede, Waalfront in Nijmegen, Overdiepse polder in Waalwijk, Ooijen-Wanssum in Limburg, et cetera. Waarom doen we daar zo weinig mee en leren we collectief zo weinig? Intrigerende vragen. Ze schoten door m’n hoofd tijdens het spel van vragen en antwoorden. Na afloop heb ik een balletje opgeworpen bij enkele personen. Zij stonden er positief tegenover. Enige tijd later kreeg ik groen licht, ook van het voltallige bestuur van NLBW om aan de slag te gaan.
Het boek begint met een gesprek met Sybilla Dekker, door Jan Hendrik Dronkers op 31 augustus moeder van de zee genoemd. Ze is voorzitter van het Noordzee Overleg waarin Rijk, Energie en infrastructuur, Natuurorganisaties, Scheepvaart en Visserij op basis van argumenten en motieven met elkaar verdere stappen zetten. De zeven elementen van MGA zijn van nature aan de orde: articuleren van belangen, erkennen van de geldigheid ervan, goede onderlinge verhoudingen, antennes voor alternatieven, bereiken van overeenstemming en gezamenlijke communicatie.
In het hoofdstuk Zee van Kennis komen ruim twintig nauw betrokkenen aan het woord. Persoonlijke antwoorden op vijf identieke vragen: betrokkenheid, hoogtepunt, leerpunt, les voor land, kernwoorden. Als rode draad lopen inhoudelijke kennis, het geven van vertrouwen en het nemen van verantwoordelijkheid door de gesprekken. Kernwoorden voor het proces op zee zijn lef, leiderschap, luisteren en leren.
In het hoofdstuk Lessen voor Land vijf concrete aanbevelingen en persoonlijke noten van DG’s van EZK, IenW en LNV. In het hoofdstuk Reflectie mijn kijk op marktwerking en kennis vanaf begin deze eeuw met een doorkijk naar de toekomst. Mijn boodschap: kopiëren van toen en daar is geen optie, maar luisteren en leren voor nu en hier des te meer. In een bijdrage van Herman Tjeenk Willink geeft hij zijn kijk op de uitvoeringskracht van overheden.
Over het boek zijn drie gelijknamige podcasts te beluisteren onder meer via Spotify en Apple Podcasts. Het boek is uitsluitend verkrijgbaar in gedrukte vorm zolang de oplage strekt. Via nlbw.nl is het te bestellen à  € 20 inclusief verzendkosten. Op maandag 19 september is er een webinar van het Mutual Gains netwerk waarin ik ook in zal gaan op de onderwerpen uit het boek, je kunt je nog aanmelden!
Peter van Rooy