MGA toepassen, wat kun je leren?

?

Door: Frans Evers

Iedereen keek wat lacherig naar mij toen de collega in haar bijdrage aan de discussie zei dat het bij lesgeven over MGA erom gaat de technieken bij te brengen en niet de leerlingen aan te zetten tot enthousiasme over de aanpak. Want de meesten kennen mij als docent en weten dat enthousiasme voor betere oplossingen en inspiratie van de deelnemers vaak de belangrijkste kenmerken van mijn bijdrage aan cursussen zijn.

Een andere collega zei dat je met een dag training de meeste deelnemers slechts van de fase van onbewust onbekwaam naar die van bewust onbekwaam kunt brengen. Dat is overigens in de ingewikkelde maatschappij waarin wij resultaten in bv de gebiedsontwikkeling moeten behalen misschien helemaal niet zo’n slecht resultaat. Filosofen zeggen wel dat het weten dat je niet zoveel weet een teken van wijsheid is. En zou wijsheid niet een fantastische cadeau zijn voor de mensen die allerlei crisissen moeten oplossen?

Maar even concreet: hoe leer je nu omgaan met MGA?  En wat moet je allemaal leren om voor zo’n aanpak zelf de verantwoordelijkheid te kunnen dragen? Tot mijn teleurstelling zie ik nogal wat consultants beweren dat ze met MGA werken of zelfs expert op dit gebied zijn, terwijl de door hen opgezette processen of door hen geleide processen  niet aan wezenlijke kenmerken van MGA voldoen. Maar zegt men dan: wij zijn naar Boston geweest, hebben een cursus bij het Program on Negotiation gelopen en zijn dus opgeleid.

Nu ken ik nogal wat mensen die erg goed zijn in de Mutual Gains aanpak en die hebben veelal heel verschillende achtergronden maar ook een ding gemeen: jaren en jaren ervaring. We hebben geleerd snel te zien of een MG aanpak zou kunnen werken, wat de voorwaarden daarvoor zijn en welke betekenis de menselijke factor heeft. ik word nogal eens bij een situatie gehaald die al tien jaren of langer geen vooruitgang kende en waarbij de betreffende overheden er van overtuigd zijn dat ze goed samenwerken. De burgers die de activiteiten van deze overheden moeten ondergaan, hebben echter een heel ander beeld; dat van de opengebroken straat in de grote stad, die nu al voor de derde keer in twee jaar open ligt. Een en ander georganiseerd door het bureau co?rdinatie uitvoering gemeentewerken. Vaak ook ontkennen overheidsvertegenwoordigers dat er sprake zou zijn van een conflict.

In deze situaties kom je er niet met een checklist uit een boekje, maar je kunt vanuit je vak als procesmanager wel een poging doen iets uit de MG aanpak te leren. Leren in de MGA wereld doe je door het te doen, met vallen en opstaan, steeds opnieuw, in het begin bij voorkeur in de veilige omgeving van een simulatie met na afloop een goede de-briefing. Daarom blijven we bezig met het ontwikkelen van simulaties die voor deelnemers aan trainingen herkenbaar zijn. Onlangs testte een aantal van de leden van het MGA-netwerk een nieuwe simulatie gebaseerd op ervaringen in de Nederlandse werkelijkheid. Dit najaar zal dat opnieuw gebeuren. Ik heb zelf een voorkeur voor trainingen van tenminste twee dagen, waarin je twee keer in een simulatie kunt deelnemen.

In een masterclass kun je dan je ontwikkeling testen in een buitengewoon ingewikkelde simulatie. Als dan na afloop de conclusie van de deelnemers is dat ze nog veel moeten leren, heeft toepassing van MGA een kans in ons land. Of zoals laatst een deelnemer zei, die halverwege de masterclass er volledig doorheen zat: “Wat ben ik u dankbaar dat ik in deze beschermde omgeving zo zeer met mezelf kon worden geconfronteerd.. Dit stimuleert mij om er nog een schepje boven op te doen, ik geloof echt dat de problemen waarmee mijn organisatie wordt geconfronteerd, op deze manier moeten worden opgelost.”