Planning Paradox
“ I finally found the right phrase to describe what city planning is and what city planners do. Planners provide ideas, analyses and organized settings.” Aldus Larry Susskind, opgeleid als city planner aan Columbia University en Ford professor Urban and Environmental Planning aan MIT en Vice-Chair of the Program on Negotiation aan Harvard Law school. Het woord ‘finally’ in zijn blogspot van November j.l. duidt op zijn minst op een jarenlange zoektocht naar de essentie van zijn opleiding en antwoorden op vragen in zijn contact met collega’s en studenten.
Vanuit een andere studiegeschiedenis meen ik iets dergelijks aan de toekomst bij te dragen. Toch voel ik me geen planner maar meer iets als een modererende proces ontwerper met inhoud. In het Nederlands appelleert planning veeleer aan een project met een begin en een einde, dan aan een proces waar je instapt en op enig moment weer uitstapt.
Mijn context is gebiedsontwikkeling. In een tijd van megacomplexiteit, alles in transitie, sociale media, Omgevingswet en mondige burgers is dat een proces pur sang. Frans Evers en ik hebben in deze context vele tientallen trainingen mogen verzorgen voor professionals van overheden, bedrijven en terreinbeheerders. Frans gaf voorafgaande aan simulaties alles bloot over MGA, ik turfde en reflecteerde op de resultaten van simulaties. De Nederlandse vertaling van to negotiate riep niet zelden een beeld op van een markt waar met weglopen na het horen van de prijs, voordeel kan worden behaald. Hierdoor riep ‘onderhandelen’ zelfs verzet op. Voor het turven van gebruik van “waarom”, een proces kernwoord in de Mutual Gains aanpak, kon ik meestal volstaan met een ezelsoor aan een vel papier. Anders denken en anders doen vereist nou eenmaal nieuwe routines.
Procesmensen articuleren het moeten, stimuleren het willen en helpen het kunnen. Voorwaarden voor acceptatie van hun inbreng zijn dienstbaarheid, inlevingsvermogen, kunnen luisteren, anderen in hun kracht brengen, et cetera. Dit impliceert permanent ontwikkelen en doseren van eigen ambities en competenties. Het is niet anders. Het ware vakmensschap schuilt in het kunnen omgaan met talloze ambivalenties die eigen zijn aan mensen. Eén ervan is het verlangen naar kwaliteit en tempo alsof die volledig tot het eigen vermogen behoren en waarvoor dus geen planner nodig is.
Peter van Rooy 16 januari 2020