Het juryrapport van FE Award voor MGA 2020/21

Juryrapport Frans Evers Award voor MGA 2020/21

“We suffered from a wealth of good candidates”!”

Met deze verzuchting begon de jury van de prijs, bestaande uit Alexandra van Selm, David Laws, Erik Pool en Frans Evers, de bespreking van de genomineerden, nadat zij met alle vier via het beeldscherm had gesproken over voor de beoordeling relevante aspecten.

De daaraan voorafgaande procedure was als volgt: op de oproep om kandidaten werden zeventien personen voorgedragen. Vrijwel alle voorgedragen mensen hebben hun sporen verdiend in de toepassing van (een deel van) de MGA-principes in de praktijk of door overdracht aan anderen. Niettemin is de jury gehouden op basis van de regels voor de prijstoekenning een selectie te maken om tot een uiteindelijke winnaar te kunnen komen.

In een intensief overleg besloot de jury voor zeven kandidaten informatie op te vragen door middel van een gestructureerde vragenlijst. Daarmee werd de informatie over de kandidaten vergelijkbaar; de oorspronkelijke voordrachten waren immers conform reglement vormvrij.  De vragenlijsten zijn voor alle zeven door de voordragers ingevuld, meestal met wetenschap van de kandidaat, een enkele keer niet.

Uit die zeven kandidaten wees de jury vier genomineerden aan, met wie een face-to-face via het scherm werd afgesproken. Bij die gelegenheid werden de kandidaten in staat gesteld kort hun eigen verhaal te vertellen en vragen van ieder van de juryleden te beantwoorden. Op grond van de schriftelijke informatie en de inhoud van de gesprekken kwam de jury unaniem tot de beslissing over de winnaar.

In alle fasen van het beoordelingsproces waren de keuzes moeilijk, er waren geen kandidaten die helemaal niet aan een van de criteria voldeden, ook al omdat er meerdere niet steeds op iedere prestatie toepasbare criteria zijn:

“Voor toekenning van de prijs komen in aanmerking een persoon, instelling of bedrijf die/dat op professionele wijze, al dan niet bewust, een prestatie heeft geleverd volgens de aanpak van het Mutual Gains gedachtegoed. De kandidaat heeft bijgedragen aan het zodanig voorkomen en/of oplossen van maatschappelijke tegenstellingen dat dit een inspiratie is voor de vakgroep. Het kan gaan om een bijdrage aan, of aanpak van, een complexe maatschappelijk relevante opgave, een boek of publicatie, maar ook een voorbeeldproject of een oeuvre. De bijdrage dient actueel relevant te zijn voor Nederland.”

De jury dankt de bedenkers en sponsors van de prijs voor het in haar gestelde vertrouwen om met deze lastige criteria een winnaar te kunnen aanwijzen.

De jurybevindingen van de genomineerden samengevat:

Peter van Rooy die met zijn werk de afgelopen twintig jaar op inspirerende wijze heeft bijgedragen aan de toepassing van het MGA gedachtegoed. Met een persoonlijke drive, inzet en vasthoudendheid die waardering verdient. 

De jury is van mening dat Peter van Rooy met een onorthodoxe stem de improvisatie boven de theorie stelt, omdat hij als geen ander het individu in het verhaal zoekt en ook zichzelf als professional met overtuiging in het geding brengt. 

Door zijn werk als trainer, schrijver, adviseur en projectleider ontwikkelde Peter van Rooy een originele stem en benadering van MGA die honderden professionals heeft geïnspireerd om MGA-principes in hun werk toe te passen. Zijn werk en aanpak hebben aangetoond hoe belangrijk het is om diep te luisteren om de wereld van beleidsprogramma’s te overbruggen naar de wereld van burgers en gemeenschappen wier leven wordt beïnvloed door te proberen te begrijpen wat deze individuen en groepen motiveert en dit te brengen in de dialogen en onderhandelingen die MGA vormen in de praktijk.

Petra van den Brand heeft de praktische toepassing van MGA-principes onder andere geïllustreerd in haar werk aan de Meanderende Maas; zij toont niet alleen begrip van de belangrijkste inzichten en methoden, maar ook een diep begrip van de spanningen die het oproept en de praktiserende professionals waarmee ze moeten omgaan als ze moeten slagen. Haar werk toont een grote gevoeligheid voor de spanning tussen de systeemwereld van het beleid en de leefwereld van degenen die de landschappen bewonen die worden beïnvloed door projecten zoals de Meanderende Maas en het vermogen om de MGA-aanpak te gebruiken om deze spanningen aan te pakken door stem te geven aan en creatief te vinden manieren om op beide te reageren. Uit haar werk blijkt ook waardering voor de spanningen die hierdoor ontstaan voor de onafhankelijkheid van de facilitator en de manier waarop MGA-principes en -praktijken facilitators kunnen helpen voldoende om te gaan met het creëren en behouden van het werkvertrouwen dat essentieel is voor de MGA-praktijk.

De jury vindt het voorbeeldig dat ze erin is geslaagd haar aanpak zodanig in harten en hoofden van de betrokkenen vast te zetten dat ook geruime tijd na haar vertrek op dezelfde wijze wordt gewerkt.

Roel Posthoorn is onder andere de geestelijke vader en eerstverantwoordelijke voor de realisatie van de Marker Wadden. Met een innovatief natuurherstelplan voor het Markermeer creëerde hij draagvlak en startkapitaal en won hij vertrouwen bij alle betrokken overheden. Met zijn enthousiasme bracht hij de voordelen van de MGA in de complexe wereld van natuurbeheer onder de aandacht bij nieuwe collega’s binnen en buiten Natuurmonumenten. De jury heeft geconstateerd dat Roel Posthoorn als begripvol boven de belangen van partijen staande project- en procesmanager met indrukwekkende autoriteit spreekt over het moeilijke werk dat in zijn geval wonderschone resultaten oplevert voor de natuur die zelf aan geen enkele onderhandelingstafel over haar BATNA kan nadenken.

Zijn gevoeligheid voor de verschillende belangen die dit betrokken en beïnvloedde, visie en enthousiasme waren essentieel bij het ontwikkelen van het vertrouwen, de toewijding en de creatieve betrokkenheid die het hart van de MGA-praktijk vormen en essentieel zijn voor het bedenken en realiseren van een project met de omvang, impact en integriteit die de Marker Wadden kenmerken.

Onno van Eijk heeft de provincie Zuid Holland getransformeerd, van een MGA sceptische organisatie tot een organisatie met een eigen MGA team, en een jarenlang trainingsprogramma rond MGA en strategisch omgevingsmanagement. 

Onno van Eijk spreekt MGA. De mate waarin hij de principes ervan heeft geïnternaliseerd en het gemak waarmee hij ze verwoordt, heeft hem in staat gesteld het MGA-denken te verspreiden onder professionals en organisaties die in hun werk met complexe, mogelijk explosieve uitdagingen worden geconfronteerd. Het potentieel en de betekenis ervan zijn misschien wel het meest direct herkenbaar in Onno’s vermogen om MGA-denken op organisatieniveau uit te drukken en zo het bereik en de betekenis ervan te vergroten. Dit komt tot uiting in de ontwikkeling van de “Vliegende Brigade” en de “extra in de rugzak” die dit heeft gebracht voor beoefenaars die werkzaam zijn in Zuid-Holland.  Het is ook aanwezig in projectwerk langs de grens met België. Onno’s vloeiendheid stelt hem in staat, terwijl hij nadenkt en aandacht schenkt aan de vereisten van een organisatie, te begrijpen en aan de orde te stellen wat dit betekent voor de professionals die in deze organisaties werken. De vertaling die dit met zich meebrengt, vereist een diep begrip van de MGA-principes, de internalisering die nodig is om ze uit te drukken in de persoonlijke stem die ze leven geeft, en het vermogen om deze te vertalen naar verschillende omgevingen en zo het bereik en de betekenis van MGA te vergroten.

De winnaar:

De jury vindt alle vier genomineerden mogelijke winnaars van deze belangrijke prijs. Iedere kandidaat heeft eigenlijk alleen sterke punten op de meeste criteria. Bijzondere resultaten van de inzet van bijzondere mensen hebben Nederland een stukje mooier gemaakt, mensen die met grote toewijding werken aan de geloofwaardigheid van moderne democratie door participatie en goede onderhandelingen serieus te nemen.

De jury heeft onder hen een bevlogen verteller gezien die vanuit het hart van de mutual gains approach opereert en dat begrijpelijk kan presenteren. Hij overtuigt als vakman niet alleen door de inhoudelijke reflectie op de projecten die hij uitvoert maar ook daar de vertaling ervan naar veranderkwesties voor organisatie en cultuur. Hoe succesvol hij dat doet mag blijken uit de mate van verspreiding van zijn verhalen en van de concrete lessen naar honderden van zijn collega’s die daardoor zijn provincie potentieel tot een verstandiger en empathische bestuurlijke partner maken dan deze zonder zijn zendingswerk had kunnen zijn. 

Bescheiden als hij is acht hij zich ondanks deze prestaties nog niet rijp voor deze blijk van waardering maar in de ogen van de jury is juist hij een krachtig voorbeeld voor anderen. In presentatie, deskundigheid en disseminatie een waardige drager van deze vak-award. 

De winnaar van de Frans Evers award voor MGA 20/21 is Onno van Eijk.

Namens de jury, Amsterdam 7 juni 2021,

Mr. Frans W.R. Evers, voorzitter